Od 1 października 2025 roku w całej Polsce zacznie obowiązywać system kaucyjny. W sklepach pojawią się napoje w specjalnie oznakowanych opakowaniach, na których umieszczona zostanie kwota kaucji. Określone typy placówek handlowych będą musiały zbierać szklane i plastikowe butelki oraz puszki i wypłacać za nie kaucję. Dla sklepów o powierzchni powyżej 200 m kw. dołączenie do systemu kaucyjnego będzie obowiązkiem, natomiast mniejsze punkty mogą zrobić to dobrowolnie.
System obejmie jednorazowe butelki plastikowe o pojemności do 3 litrów, szklane butelki wielokrotnego użytku do 1,5 litra oraz puszki aluminiowe do 1 litra. Opakowania te będą oznaczone specjalnym symbolem informującym o ich objęciu systemem kaucyjnym. Przy zakupie napoju w takim opakowaniu konsument zapłaci kaucję, której wysokość zostanie określona w drodze rozporządzenia ministra właściwego do spraw klimatu i środowiska. W Polsce wyniesie od 0,50 zł do 1 zł (w zależności od rodzaju opakowania). Po oddaniu puszek i butelek do punktu zbiórki konsument otrzyma zwrot kaucji.
Po wykorzystaniu produktu puste opakowanie zwrócimy w wyznaczonym punkcie zbiórki – może to być sklep, butelkomat lub punkt recyklingu. Co ważne, by odzyskać kaucję nie trzeba będzie okazywać paragonu. Opakowanie zakupione w jednym sklepie będzie można zwrócić w innym punkcie zbiórki.
Aby otrzymać zwrot kaucji, puszki i butelki będą musiały być puste, nieuszkodzone i posiadać czytelny kod kreskowy. Zwrócone w sklepie lub punkcie trafią do recyklingu lub zostaną ponownie użyte.
Wprowadzone od 1 października rozwiązanie ma na celu zmniejszenie ilości odpadów i zwiększenie poziomu recyklingu. Nowy system pozwoli na ograniczenie ilości porzucanych opakowań, zmniejszenie zanieczyszczenia plastikiem oraz aluminium, a także zwiększenie efektywności zbiórki i ponownego wykorzystania surowców. Długofalowo przyczyni się on do poprawy jakości środowiska i zwiększenia świadomości ekologicznej społeczeństwa. W lasach i przydrożnych rowach lądować będzie znacznie mniej śmieci.
Do recyklingu przyjmowane będą wyłącznie opakowania specjalnie oznaczone, które w sklepach pojawią się od 1 października. Puszki i butelki bez oznakowań informujących o kaucji nie będą przyjmowane. Tak jak dotychczas powinny więc trafić do żółtego worka na odpady komunalne.
Zasady działania systemu
1. Przy zakupie napoju w opakowaniu z logotypem od klienta pobierana będzie kaucja.
WAŻNE: kaucja zostanie doliczona do ceny napojów dopiero przy kasie,
2. Wszystkie jednostki handlowe, niezależnie od ich powierzchni, jeżeli oferują napoje w opakowaniach objętych systemem, będą pobierały kaucję.
WAŻNE: nie ma tu znaczenia profil działalności danego sklepu tylko oferowane produkty,
3. Opakowania objęte systemem będą odpowiednio oznakowane, logotypem systemu kaucyjnego.
WAŻNE: nie będzie możliwości odebrania kaucji za opakowania bez logotypu,
4. Kaucję będzie można odebrać przy zwrocie opakowania.
WAŻNE: przy zwrocie opakowań, w celu odzyskania kaucji, nie będzie wymagane okazanie paragonu,
5. Opakowanie można będzie zwracać w dowolnym punkcie zbiórki – Obowiązek zbierania opakowań objętych systemem nałożony jest na sklepy powyżej 200 m2, a małe sklepy poniżej 200 m2 mogą dobrowolnie przystępować do systemu.
WAŻNE: opakowań nie należy zgniatać przed oddaniem do punktu zbiórki,
6. Wprowadzono wymóg utworzenia co najmniej jednego stacjonarnego punktu odbierania opakowań i odpadów opakowaniowych objętych systemem kaucyjnym w każdej gminie.
WAŻNE: możliwe będzie tworzenie punktów zbierania pustych opakowań poza jednostkami handlowymi.
Punktami zbiórki opakowań ze znakiem kaucji będą:
- Wszystkie sklepy powyżej 200 m², które oferują napoje w opakowaniach objętych systemem kaucyjnym,
- Sklepy poniżej 200 m², w których sprzedawane będą napoje w butelkach szklanych wielokrotnego użytku (obecnie na rynku dotyczy to przede wszystkim napojów piwnych),
- Pozostałe sklepy, które przystąpią do systemu,
- Automaty kaucyjne dostępne także poza punktami handlowymi,
- Inne punkty zbiórki.
